Yakubu sẽ được ghi nhớ là một trong những chân sút bị đánh giá thấp nhất trong lịch sử Premier League, với thành tích ghi hai chữ số bàn thắng trong sáu mùa giải khác nhau ở giải đấu hàng đầu nước Anh cho bốn câu lạc bộ.
Tuy nhiên, có thời điểm anh từng được xem là cầu thủ Nigeria đắt giá nhất lịch sử, sau khi Middlesbrough chiêu mộ anh vào mùa hè năm 2005 với giá 7.5 triệu bảng. Trước đó, Yakubu đã gây ấn tượng mạnh trong hai năm rưỡi thi đấu cho Portsmouth. Pompey đã mượn ‘The Yak’ từ CLB Maccabi Haifa của Israel vào giữa mùa giải 2002/03, mùa giải họ thăng hạng từ Hạng Nhất (nay là Championship), trước khi kích hoạt điều khoản mua đứt vào mùa hè năm 2003.
| Số bàn thắng của Yakubu mỗi mùa tại Premier League, theo Transfermarkt |
|---|
| Mùa giải |
| 2003/04 |
| 2004/05 |
| 2005/06 |
| 2006/07 |
| 2007/08 |
| 2008/09 |
| 2009/10 |
| 2010/11 |
| 2011/12 |
Sau khi ghi trung bình một bàn mỗi hai trận ở giải Hạng Nhất cũ, Yakubu đã có 28 pha lập công trong hai mùa giải đầu tiên tại giải đấu hàng đầu nước Anh.
Cầu thủ khi đó mới 22 tuổi đã phải gánh vác nhiều kỳ vọng khi chuyển đến Teesside. Anh được xếp đá tiền đạo cùng với Mark Viduka cho một đội bóng vừa giành quyền tham dự UEFA Cup một lần nữa sau khi kết thúc mùa giải ở vị trí thứ bảy.
Và Yakubu đã chứng minh được khả năng của mình. Khi đến lúc anh rời đi sau vài năm ở Middlesbrough, anh cũng mang về cho câu lạc bộ một khoản lợi nhuận đáng kể.
Yakubu tại Middlesbrough: Sự ổn định ở Premier League và chung kết châu Âu
Yakubu trong màu áo Middlesbrough thi đấu tại Premier League
Yakubu đã ghi ít nhất 12 bàn thắng trong hai mùa giải Premier League đầu tiên với Portsmouth, và anh tiếp tục duy trì thành tích đó trong hai mùa giải khoác áo Middlesbrough.
Bất chấp áp lực là cầu thủ Nigeria đắt giá nhất thời bấy giờ, The Yak đã ghi 19 bàn trên mọi đấu trường trong mùa giải đầu tiên. Anh góp công lớn giúp câu lạc bộ tiến vào chung kết UEFA Cup (nay là Europa League) và bán kết FA Cup, nơi họ lần lượt bị Sevilla và West Ham United đánh bại.
Tuy nhiên, như thường lệ với bất kỳ câu lạc bộ nào tiến sâu ở các giải quốc nội và châu lục, phong độ tại giải VĐQG bị ảnh hưởng. Boro không giành được suất dự cúp châu Âu mùa giải đó khi chỉ xếp thứ 14, dù Yakubu vẫn ghi 13 bàn ở Premier League.
Middlesbrough không cải thiện đáng kể ở giải VĐQG trong mùa giải 2006/07, chỉ giành thêm một điểm và kết thúc ở vị trí thứ 12. Boro đã lọt vào tứ kết FA Cup mùa đó, nhưng bị Manchester United đánh bại trong trận đá lại.
Yakubu đã ghi bốn bàn trong hành trình ở cúp quốc gia đó, bổ sung vào 12 bàn thắng anh ghi được ở giải đấu bóng đá Anh mùa giải đó.
Tuy nhiên, mong muốn được thi đấu tại Champions League – giải đấu mà anh đã ghi 5 bàn sau 5 trận duy nhất khi khoác áo Maccabi Haifa – đã khiến anh chuyển đi vào mùa hè năm đó. Bến đỗ tiếp theo là Everton, đội bóng đã kết thúc mùa giải 2006/07 trong top sáu và có tham vọng chen chân vào top bốn.
Middlesbrough thu lợi nhuận từ Yakubu sau hai mùa giải tuyệt vời
Biểu tượng CLB Middlesbrough, nơi Yakubu thi đấu thành công
Yakubu rời Middlesbrough với tư cách là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng thứ hai tại Premier League trong khoảng thời gian bốn mùa giải khoác áo cả Boro và Portsmouth, chỉ xếp sau Thierry Henry.
Vì vậy, một khoản phí đáng kể là cần thiết để đưa cầu thủ 24 tuổi rời khỏi Riverside. Everton đã đồng ý mức phí kỷ lục của câu lạc bộ khi đó là 11.25 triệu bảng để có được chữ ký của anh.
Thật không may, Yakubu đã không có cơ hội thi đấu tại Champions League một lần nào nữa trong sự nghiệp. Tuy nhiên, anh đã có ba mùa giải liên tiếp góp mặt tại Europa League cùng Everton trước khi không còn được trọng dụng dưới thời David Moyes và bị cho mượn đến Leicester City trong nửa cuối mùa giải Championship 2010/11.
Anh tiếp tục chứng minh giá trị của mình tại Premier League thêm một mùa giải nữa cho Blackburn Rovers, ghi 17 bàn (thành tích cao nhất của anh tại giải đấu hàng đầu) trước khi gia nhập CLB Guangzhou City tại giải VĐQG Trung Quốc (nay đã giải thể).
Đối với Middlesbrough, việc mang về một cầu thủ từng phá kỷ lục chuyển nhượng thời bấy giờ, rồi bán anh để thu về khoản lợi nhuận gần 4 triệu bảng chỉ sau hai mùa giải được xem là một thương vụ kinh doanh tốt. Mặc dù vậy, câu lạc bộ có lẽ đã không thể phục hồi sau khi mất cả Yakubu và Mark Viduka trong cùng một kỳ chuyển nhượng, và họ đã phải xuống hạng hai năm sau đó.
Kết luận: Yakubu Aiyegbeni có thể không phải là cái tên đình đám nhất, nhưng dấu ấn anh để lại tại Middlesbrough là không thể phủ nhận, cả về đóng góp chuyên môn với những bàn thắng quan trọng giúp đội bóng tiến sâu ở các giải đấu, lẫn khía cạnh tài chính khi giúp Boro thu về lợi nhuận đáng kể. Anh xứng đáng được nhìn nhận như một chân sút hiệu quả và chuyên nghiệp trong kỷ nguyên Premier League.
